Van de consumenten tussen zestien en tachtig jaar heeft 97 procent het afgelopen jaar minimaal één online aankoop gedaan. Ongeveer de helft van hen heeft daarbij problemen gehad. Bijvoorbeeld omdat ze de aankoop deden bij een malafide webwinkel die nooit de intentie had om te leveren. Met de feestdagen in aantocht heeft de politie heeft dit jaar al 10.500 aangiften van fraude via nepwebshops ontvangen. Dat is een stijging van 67 procent ten opzichte van 2018, het laatste jaar voor de corona-epidemie. Toen piekte het aantal fraudegevallen met malafide webshops. Na de laatste lockdown begin 2021 nam het aantal aangiftes af, maar dat ligt nog altijd aanmerkelijk hoger dan het niveau van voor de eerste lockdown in 2019.

Verdubbeling

De politie heeft dit jaar tot nu toe 328 frauduleuze webshops offline gehaald. Het gemiddelde schadebedrag van gedupeerde klanten bedraagt 357,08 euro. Dat is een verdubbeling ten opzichte van 2021. Het totale schadebedrag over 2022 is 3.731.486,06 euro. Dat is bijna een miljoen euro meer dan in 2021, terwijl de feestdagen nog voor ons liggen. Vermoedelijk ligt het schadebedrag nog hoger omdat niet iedereen aangifte doet. Opvallend is verder dat fraudeurs steeds meer gebruik maken van buitenlandse bankrekeningen. Betalingen vinden plaats via betaalinstellingen als Payment Service Providers, maar ook via particuliere bankrekeningen van buitenlandse moneymules.

Snelle check

De campagne wijst consumenten erop dat veel problemen kunnen worden voorkomen als zij onbekende webshops vooraf checken op betrouwbaarheid. Klantbeoordelingen van webshops zijn daarbij een belangrijke graadmeter. ‘Googel het woord “reviews” en de URL van de webshop en bekijk de ervaringen van anderen op meerdere reviewsites’, adviseert Gijs van der Linden van het LMIO. ‘Met zo’n snelle check filter je de oplichters of webshops die hun zaken niet op orde hebt er bijna altijd uit. Of bekijk meldingen en aangiftes op de website van de politie.'

Behalve dat geeft de politie de volgende tips om oplichting te voorkomen:

• Kijk of de prijs reëel is
• Betaal zoveel mogelijk met kopersgarantie. Gebruik een creditcard of mogelijkheden om achteraf betalen zoals Klarna of Riverty (AfterPay). Krijg je dan je product niet? Dan ontvang je geld terug
• Wees extra alert bij een rechtstreekse overboeking naar een buitenlandse rekening
• Controleer of de contactgegevens zoals telefoonnummer, e-mailadres en fysieke adres op de website staan. Controleer of het echte gegevens zijn
• Er moet een KVK-nummer op een website staan. Zoek in het handelsregister op het KvK-nummer of de bedrijfsnaam. Staat het bedrijf daarop niet vermeld dan gaat het mogelijk om een onbetrouwbare webshop
• Gebruikt de webshop het logo van ‘Thuiswinkel Waarborg’ of ‘Webshop Keurmerk’? Controleer dan eerst of de webshop daadwerkelijk is aangesloten. Dit kun je doen via de websites van Thuiswinkel Waarborg of Webshop Keurmerk. Het voordeel van een aangesloten webshop is dat je bij klachten naar de Geschillencommissie Thuiswinkel kunt stappen

Misbruik maken van crises

De politie benadrukt daarbij dat fraudeurs handig inspelen op de vraag van consumenten. ‘Het meest schrijnende is dat ze listig misbruik maken van crises’, signaleert Van der Linden. ‘In het laatste maanden van dit jaar hebben we bijvoorbeeld al bijna zevenhonderd aangiften ontvangen van mensen die haardhout en houpellets hebben besteld, maar nooit geleverd kregen. Het gemiddelde schadebedrag is 680 euro. En we hebben minstens 140 webwinkels gevonden die misbruik maakten van de vraag naar alternatieve manieren om woningen te verwarmen.’

Tekort aan chips

Fraudeurs maken ook gebruik van het tekort aan chips, waardoor er een tekort is aan spelcomputers zoals de Playstation 5. ‘Als een website dan aangeeft, dat die deze spelcomputers wel kan leveren, wordt daar massaal gebruik van gemaakt’, waarschuwt Van der Linden. ‘Met als gevolg veel gedupeerden. Juist in dit soort gevallen is het verstandig reviews te raadplegen voordat je de bestelling plaatst.’